Η πράσινη ανάπτυξη είναι η οικονομική ανάπτυξη, που σχεδιάζεται και υλοποιείται θεωρώντας το περιβάλλον ως πυρήνα κάθε αναπτυξιακού σχεδίου του κράτους. Πρέπει να τονίσω ιδιαίτερα ότι η πράσινη ανάπτυξη δίνει προτεραιότητα στην προστασία του περιβάλλοντος, στις ήπιες μορφές ενέργειας και κατά δεύτερο στην οικονομική ανάπτυξη.
Σαν παραδείγματα με πολύ καλές προοπτικές μπορούν να αναφερθούν οι «πράσινες μεταφορές», η οικολογική δόμηση αλλά και η διαχείριση και αξιοποίηση των αποβλήτων.
Κάποιοι θεωρούν την πράσινη ανάπτυξη σαν την οικονομική και βιομηχανική επανάσταση του 21ου αιώνα που προϋποθέτει όμως την περιβαλλοντική εκπαίδευση σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες.
Σήμερα, που η ελεύθερη αγορά έχει δείξει τα όριά της, οφείλουμε να υιοθετήσουμε ένα πρότυπο ανάπτυξης, το οποίο θα ανασυγκροτεί την παραγωγική βάση της χώρας, θα δημιουργεί και θα κατανέμει δίκαια τον πλούτο, προστατεύοντας το περιβάλλον και τις συνθήκες διαβίωσής μας. Ένα πρότυπο, που θα δημιουργήσει υψηλής ποιότητας θέσεις εργασίας. Το ανθρώπινο δυναμικό και ο φυσικός μας πλούτος είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του τόπου μας. Η στήριξη και η επένδυση σε αυτά είναι το θεμέλιο της αναπτυξιακής μας επιλογής. Πρέπει να επιλέξουμε ένα αναπτυξιακό πρότυπο που να εκφράζει τις ιδέες και τα ιδανικά μας, που να δίνει λύσεις, οι οποίες να απαλύνουν τα άγχη και τις έγνοιές μας για το σήμερα και που μας δίνει προοπτική για το αύριο.
Η τεράστια πίεση που ασκούμε σε φυσικούς πόρους, όπως στο νερό, στο έδαφος (και το υπέδαφος), στον αέρα, στα δάση και σε άλλα οικοσυστήματα, δεν μπορεί να συνεχιστεί για πάντα. Ιδιαίτερα δε, καθώς ο πληθυσμός αυξάνει διαρκώς και όταν ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν με λιγότερο από 1 δολάριο την ημέρα. Είναι απαραίτητο να κάνουμε όλοι μαζί μια αποφασιστική κίνηση προς την κατεύθυνση της πράσινης ανάπτυξης. Όχι μόνο για το δικό μας ατομικό και συλλογικό συμφέρον, αλλά και για το καλό των παιδιών μας. Πρέπει να καταλάβουμε ότι όλοι μας έχουμε σημαντικό ρόλο να παίξουμε. Κάθε μας δράση, κάθε μας κίνηση αν προστεθεί σε αυτή του διπλανού μας, μπορεί να κάνουν όλες μαζί τη μεγάλη διαφορά. Η πράσινη ανάπτυξη δεν μπορεί να επιβληθεί, μπορεί όμως να επιτευχθεί με την ενεργή συμμετοχή του καθενός από εμάς.
Η πράσινη ανάπτυξη θα γεννήσει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες και θα τονώσει την επιχειρηματικότητα. Θα ανοίξει νέα πεδία δράσης και νέες αγορές, για τους δημιουργικούς παραγωγούς, για τις καινοτόμες ιδέες, για τους νέους επιστήμονες που σήμερα ασφυκτιούν σε μια κλειστή και αγκυλωμένη οικονομική δομή. Θα δημιουργήσει έναν νέο και ισχυρό παραγωγικό ιστό, ένα δίκτυο υγιούς, καινοτόμου επιχειρηματικότητας, που θα παράγει πλούτο για τη χώρα, κοινωνική ευημερία και θέσεις εργασίας.
Δε νοείται πράσινη οικονομία και ανάπτυξη χωρίς ενίσχυση της τεχνολογικής βάσης. Πράσινη οικονομία δε σημαίνει επιστροφή στις υποτιθέμενες ειδυλλιακές παλιότερες εποχές. Πράσινη οικονομία σημαίνει ανάπτυξη και έξυπνη εφαρμογή της τελευταίας λέξης της επιστήμης για την παραγωγή και διάθεση προϊόντων υψηλής ποιότητας, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο αξιοποίησης των πρώτων υλών, και με ταυτόχρονη μείωση και ει δυνατόν μηδενισμό των επιπτώσεων στο περιβάλλον. Αυτή είναι η μόνη επιλογή που έχουμε, ως κοινωνία που στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στη γεωργία και τον τουρισμό, στην εποχή της έντονης παγκοσμιοποίησης και του διεθνούς ανταγωνισμού.
Για να είναι διατηρήσιμη η ανάπτυξη μιας οικονομίας και να πετυχαίνει υψηλές επιδόσεις σε όρους κοινωνικής ευημερίας, απαραίτητη είναι η μέριμνα για την ορθή διαχείριση των πόρων και την προστασία του περιβάλλοντος. Επιπλέον, η αλλαγή του κλίματος αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση που θα αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα τα επόμενα χρόνια, επηρεάζοντας κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας. Για αυτόν τον λόγο, η πράσινη ανάπτυξη αποτελεί έναν από τους πέντε βασικούς πυλώνες του αναπτυξιακού σχεδιασμού του ΕΠΑ (Εθνικό Πρόγραμμα, Ανάπτυξης)
Ο στόχος της πράσινης ανάπτυξης εξειδικεύεται σε τρεις επιμέρους ειδικούς στόχους:
- Μετάβαση σε κυκλική οικονομία
- Προστασία του περιβάλλοντος
- Αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
Με σταθερά βήματα και σοβαρές κινήσεις στον τόπο μας μπορούν να αναδυθούν ισχυρότερες από την πανδημία μέσα από μία πράσινη ανάκαμψη, επενδύοντας στην κυκλική οικονομία, την εξοικονόμηση ενέργειας, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις βιώσιμες μεταφορές και την καθαρή τεχνολογία, δημιουργώντας πράσινες θέσεις εργασίας.
Έτσι με ευρωπαϊκά κονδύλια που θα έρθουν στη χώρα από το Ταμείο Ανάκαμψης μπορούν να δώσουν ώθηση σε ένα φιλόδοξο σχέδιο «πράσινης ανάπτυξης». Αρκεί να δημιουργηθεί πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη νέων ιδεών και να μην επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος στον τρόπο αξιοποίησης αυτών των χρημάτων.
Αθανάσιος Κάππας
Civil & Traffic Eng.