Οι πόλεις αλλάζουν και μαζί τους αλλάζουμε κι εμείς. Αλλάζουν κυρίως οι παγιωμένες αντιλήψεις μας για τον αστικό σχεδιασμό και την αστική βιωσιμότητα. Αν μέχρι τώρα το
αυτοκίνητο θεωρείται ταυτόσημο με την εξέλιξη της σύγχρονης εποχής, το ποδήλατο δείχνει το μέλλον. Δεν είναι μόνο τα οφέλη που συνήθως συνοδεύουν τη χρησιμότητά του – μείωση ρύπανσης, εξοικονόμηση ενέργειας, προσωπική υγεία. Ίσως το πιο σημαντικό στοιχείο αφορά τη σχέση του ίδιου του ποδηλάτη με την πόλη του. Πάνω στο ποδήλατο, οι πολίτες παρακολουθούν την πόλη τους με τα φίλτρα της προσωπικής εμπειρίας – πολλές φορές για πρώτη φορά. Μπροστά τους ανοίγεται ένας θαυμαστός καινούριος κόσμος, ο οποίος μοιάζει ξεχασμένος κάτω από την ταχύτητα των μετακινήσεων, τη μαζική μεταφορά και τις ώρες αιχμής. Γι’ αυτό και εκτός από ένα αξιόπιστο μέσο μετακίνησης εντός της πόλης, το ποδήλατο αποτελεί εργαλείο για την ανάπτυξη μιας νέας αστικής κουλτούρας. Κάνω ποδήλατο σημαίνει ανακαλύπτω εκ νέου την πόλη μου. Συμβάλλω κι εγώ στην επέκταση των δυνατοτήτων της. Συν δημιουργώ τα όρια της βιωσιμότητάς της. Συνδέομαι με τις κοινότητες που συναποτελούν τον ιστό της – ακόμη και τις πιο απομακρυσμένες. Ποτέ άλλοτε η ποδηλασία δεν ήταν τόσο προσωπική όσο και συλλογική δραστηριότητα.
Η ελληνική πόλη δεν είναι εύκολη υπόθεση. Έχουμε μπροστά μας ένα πολύ δύσκολο έργο. Τεχνητό και ανθρώπινο περιβάλλον νοσούν. Ωστόσο, το θεσμικό πλαίσιο δίνει δυνατότητες, έστω και αν η οικονομική συγκυρία είναι κακή. Υπάρχει η ανάγκη να αλλάξουμε πολλά, όμως οι κάτοικοι δεν είναι έτοιμοι. Αισθάνονται ασφαλείς μόνο με αυτά που ξέρουν, γιατί με τον καιρό προσαρμόστηκαν. Το άγνωστο των νέων σχεδίων φοβίζει, γιατί οι κάτοικοι ανησυχούν ότι έτσι θα χάσουν τον έλεγχο της πόλης τους. Την αισθάνονται δική τους υπόθεση γιατί πράγματι πιστεύουν πως αντανακλά ό,τι με τον καιρό κατάφεραν να υλοποιήσουν. Γνωρίζουν
τα τεράστια προβλήματά της αλλά τα ανέχονται. Οι πολίτες ιεραρχούν το κυκλοφοριακό πρόβλημα ως ένα από τα σοβαρότερα. Δυσφορούν για τις καθυστερήσεις και για τις δυσκολίες στάθμευσης. Η ρύπανση και ο θόρυβος μετράνε λιγότερο. Λύση για το κυκλοφοριακό θεωρούν το να απορούν να παρκάρουν όπου θέλουν και να έχουν άνετη πρόσβαση παντού. Αυτά όλα σημαίνουν περισσότερο αυτοκίνητο και περισσότερο χώρο για αυτό. Αδιαφορούν πως αυτός αναγκαστικά θα αφαιρεθεί από τους ελάχιστους δημόσιους χώρους που έχουν απομείνει. Δεν αγνοούν, βέβαια, ότι έτσι οξύνονται οι επιπτώσεις του αυτοκινήτου και στους ίδιους, διότι ο καθένας είναι για κάποιες στιγμές πεζός, όλοι χρειάζονται καθαρό αέρα, ησυχία και το να μπορούν να κάνουν μια βόλτα με τα παιδιά τους με τα πόδια ή με ποδήλατο. Οι κάτοικοι της ελληνικής πόλης γνωρίζουν πόσο μεγάλη είναι η απόσταση που τη χωρίζει από την ευρωπαϊκή. Είναι επίσης γνωστό ότι όλα τα έργα στηρίζονται σε ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις που βάζουν ως όρο την επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων, αποδεκτών από όλες τις χώρες της Ένωσης. Αναγκαστικά θα προωθούνται μόνο έργα που θα έκαναν τις πόλεις μας ανταγωνιστικότερες και οικονομικά πιο υγιείς, έργα που στον τομέα των μεταφορών εστιάζονται στη βιώσιμη κινητικότητα, δηλαδή στη δημόσια συγκοινωνία, το ποδήλατο και το περπάτημα. Μπροστά σε τέτοια έργα Δημοτικές Αρχές και τοπικές κοινωνίες δεν συμπλέουν. Έτσι οι πρώτες, αν και έχουν υποσχεθεί να αλλάξουν πολλά, έχουν απέναντί τους τη συντηρητική αρνητική νοοτροπία μεγάλου μέρους των κατοίκων.
Το ποδήλατο δεν είναι άψυχη μετακίνηση. Είναι κοινωνική στάση και μια διαφορετική θεώρηση της ζωής. Ποδηλατώντας δείχνεις στους γύρω σου πόσο εύκολο είναι να βιώνεις μια άλλη καθημερινότητα, να βλέπεις διαφορετικά την πόλη και τους ανθρώπους της.
Με δημόσια συγκοινωνία, περπάτημα και ποδήλατο, όλα στην πόλη θα κυλούσαν πιο όμορφα και πιο αποτελεσματικά.
Στους δρόμους της πόλης πόλης μας θα κυκλοφορούν λιγότερα αυτοκίνητα, θα έχουν αναπτυχθεί πυκνότερα δίκτυα δημόσιας συγκοινωνίας, ο κόσμος θα περπατά με άνεση και αξιοπρέπεια σε ένα περιβάλλον με λιγότερη ρύπανση και θόρυβο. Τότε οι δημόσιοι χώροι θα αναδειχθούν σε τόπους επικοινωνίας και κοινωνικοποίησης. Στη βιώσιμη πόλη τα ποδήλατα θα έχουν κατακτήσει ισότιμη θέση με το αυτοκίνητο και προοδευτικά θα το αντικαθιστούν.
Αποφασιστική Δημοτική Αρχή είναι εκείνη που δεν θα αδιαφορεί για το ποδήλατο, ούτε θα του παραχωρεί ψίχουλα χώρου, φοβούμενη μη δυσαρεστήσει τους χρήστες αυτοκινήτου. Είναι επίσης εκείνη που θα αναθεωρήσει προτεραιότητες που ίσχυαν στο παρελθόν και θα ανακατανείμει ισόρροπα τους ανοικτούς χώρους της πόλης. Ακόμη και στις πιο πυκνές πόλεις υπάρχει χώρος προς αξιοποίηση. Σήμερα είναι κατειλημμένος από αυτοκίνητα όμως η Δημοτική Αρχή, με την τοπική κοινωνία στο πλευρό της, θα μπορούσε να τον απελευθερώσει.
Από τα σοβαρά θέματα που αντιμετωπίζει σήμερα μια Δημοτική Αρχή, στους τομείς πολεοδομίας και κυκλοφοριακής οργάνωσης, είναι οι συνεχείς επεκτάσεις των πόλεων με τη μορφή αραιοκατοικημένων προαστίων. Η πρακτική αυτή αντανακλά επιθυμίες για περισσότερα τετραγωνικά, ιδιωτικό πράσινο, άνετη στάθμευση, ησυχία και καθαρό αέρα. Τις ικανοποιούν το αυτοκίνητο και γενικότερα συγκοινωνιακές υποδομές που εξουδετερώνουν τις αποστάσεις χάρη στις υψηλές ταχύτητες.
H απομάκρυνση της κατοικίας προς τα προάστια συνοδεύεται από απομάκρυνση και δραστηριοτήτων, οι οποίες παραδοσιακά ήταν συγκεντρωμένες στα ιστορικά κέντρα. Ο ρόλος των τελευταίων περιορίζεται και αυτό έχει επιπτώσεις στο κοινωνικό περιβάλλον της πόλης.
Με δεδομένο το πώς λειτουργούν σήμερα οι Δήμοι θα πρέπει να αλλάξουν πολλά σε τέσσερα επίπεδα επικοινωνίας:
Στην επικοινωνία με τους πολίτες.
Στην επικοινωνία στο εσωτερικό κάθε Δήμου: μεταξύ Δημοτικής Αρχής, της Τεχνικής Υπηρεσίας και των υπόλοιπων Υπηρεσιών.
Στην επικοινωνία κάθε Δημοτικής Αρχής με άλλες Δημοτικές Αρχές που κάνουν αντίστοιχες προσπάθειες.
Είναι γεγονός ότι οι ποδηλατόδρομοι δίνουν «στυλ» σε μια πόλη- την κάνουν πιο όμορφη, πιο ανθρώπινη, πιο… ζεστή. Για τους φίλους του ποδηλάτου, η χρήση αυτής της λωρίδας σημαίνει πολλά. Για άλλους, ωστόσο, δεν αποτελεί παρά ένα… εμπόδιο στο παρκάρισμα.
Σε πολλές πόλεις του εξωτερικού, όπως το Άμστερνταμ ή η Κοπεγχάγη, τα ποδήλατα είναι θεσμός εδώ και δεκαετίες. Στην Ελλάδα δυστυχώς αυτό δεν ισχύει ακόμη, με εξαίρεση ορισμένες πόλεις όπως η Καρδίτσα και τα Τρίκαλα, αλλά σίγουρα έχουν γίνει σημαντικά βήματα μέσα στα τελευταία χρόνια.
Ποδηλατόδρομοι έχουν κάνει δειλά δειλά την εμφάνισή τους, ενώ σε κάποιες πόλεις υπάρχει η δυνατότητα ενοικίασης ποδηλάτου. Επίσης, σε πολλές περιοχές της χώρας, υπάρχουν δημοτικά και ιδιωτικά πάρκα κυκλοφοριακής αγωγής, όπου τα παιδιά μπορούν να μάθουν πώς να χρησιμοποιούν το ποδήλατό τους με ασφάλεια. Η Δημοτική Αρχή και η Δραμινή κοινωνία πρέπει να δει σοβαρά το θέμα ποδήλατο και να δημιουργηθεί μια ερωτική σχέση με το απλό αυτό μέσο μεταφοράς.
Πηγή: https://xronikadramas.gr/podilato-stin-poli-o-antartis-ton-poleon/